تفاوت مودم وایرلس با وای فای چیست؟

وایرلس یا شبکه بی سیم چیست؟

قبل از اینکه سراغ بیان تفاوت‌ مودم وایرلس با وای فای برویم، بهتر است ابتدا ببینیم، وایرلس چیست.

کلمه وایرلس یا همان Wireless از دو بخش Wire و Less تشکیل شده است و به معنای بی سیم است. شاید اولین وسیله بی سیمی که در زندگی با آن روبرو شدیم، تلفن بی سیم بود. داشتن تلفن بی سیم حدود بیست سال قبل، صاحبخانه را یک فرد به روز و نسبتا ثروتمند نمایش می‌داد و به طور کلی دیدن اینکه کسی می‌تواند بدون نیاز به سیم از تلفن استفاده کند، تعجب و تحسین همگان را به دنبال داشت.

حالا که این موضوع برایتان یادآوری شد شاید بهتر معنای وایرلس را درک نمایید. هر گونه ارتباطی که در آن برای انتقال اطلاعات مانند صدا، تصویر و … نیازی به سیم نداشته باشد، بی سیم شناخته می‌شود. این ساده ترین تعریفی است که می‌شود از بی سیم یا وایرلس داشت. این ارتباط بی سیم به جای سیم‌ها یا همان هادی الکتریکی، بر پایه امواج شکل می‌گیرد.

انواع مختلف ارتباط وایرلس می‌تواند یکی از انواع امواج رادیویی، ماهواره‌ای، بلوتوثی، مادون قرمز، مایکروویو، رادار، ارتباطات مبتنی بر موبایل، وای فای و … باشد. هر کدام از این امواج بسته به شاخصه‌هایی که دارند مانند طول موج و …؛ توانایی انتقال اطلاعات را در مسافت‌های کوتاه یا بلند پیدا می‌کنند.

این امواج که بازیگر اصلی شبکه‌های بی سیم هستند، به انواع و اشکال مختلف باعث کاهش هزینه، استفاده کارآمدتر از وسایل الکترونیکی، همه گیری تکنولوژی، پیشرفت‌های متعدد و … شده‌اند و عملا انکار آن‌ها در زندگی امروزه ما ناممکن است.

پس قبل از اینکه در ادامه به بیان تفاوت مودم وایرلس با وای فای برسیم، آیا می‌توانید با توجه به مواردی که در بالا به آن اشاره شد، این تفاوت‌ها را حدس بزنید؟

تجهیزات شبکه وایرلس یا بی سیم

خب همانطور که در بالاتر به آن اشاره شد، ارتباط وایرلس یا همان بی سیم، زیرمجموعه‌های بسیاری دارد. شاید به جز چیزهایی مانند آب و گاز و برق که بالاجبار به صورت فیزیکی و بوسیله لوله کشی و کابل کشی و … در اختیار ما قرار می‌گیرند، بسیاری از مسائلی که به طور روزمره با آن‌ها در ارتباطیم، مبتنی بر ارتباط وایرلس است.
از جمله تجهیزات وایرلس از نوع رادیویی می‌توان به دستگاه پخش رادیو FM و تلویزیون اشاره کرد که برای همه ما شناخته شده هستند. از جمله دیگر تجهیزات وایرلس می‌توان از کنترل تلویزیون، کولر گازی و سایر لوازم الکترونیکی، کیبورد و ماوس بی‌سیم، وای فای مودم‌ها و روترها، ریموت کنترل درب پارکینگ‌ها، دسته بازی کنسول‌های مختلف مانند پلی استیشن، ایکس باکس و …، هندزفری و هدست‌های بلوتوثی، میکروفون‌های بلوتوثی، تلفن‌های همراه، موقعیت یاب‌ها یا همان دستگاه GPS و … نام برد.
همانطور که می‌بینید از بیشتر دستگاه‌هایی که در بالا از آن‌ها نامبرده شد کم و بیش استفاده می‌کنیم و هر کدام به نحوی کاری را برای ما انجام می‌دهند. از این نظر است که اتصال وایرلس به یکی از مهم ترین تعاریف دیجیتالی در زندگی روزمره ما تبدیل شده است.

انواع شبکه های وایرلس

در ادامه مقاله بررسی تفاوت مودم وایرلس و وای فای سراغ انواع شبکه‌های Wireless می‌رویم. این شبکه به طور کلی دارای چهار نوع LAN، MAN، PAN و WAN است که در ادامه به بررسی هرکدام می‌پردازیم.

وایرلس LAN

تکنولوژی وایرلس LAN یا همان WLAN فراهم کننده دسترسی به اینترنت حول و حوش یک ساختمان و یا یک محوطه محدود خارجی است. از این نوع شبکه به طور متداول در دفاتر اداری و خانه‌ها استفاده می‌شود و همچنین در مغازه‌ها و رستوران‌ها نیز کاربردهای خاص خودش را دارد. استفاده از شبکه‌های خانگی به طور چشمگیری در دوران کرونا افزایش پیدا کرده است. چون که کارمندها، دانش آموزان و دانشجویان، معلم‌هاو بسیاری دیگر را مجبور به دورکاری و یادگیری و آموزش از راه دور کرده است.
بیشتر طراحی‌های شبکه خانگی ساده هستند. به طور خیلی کلی، یک مودم به کابل تلفن یا کابل فیبر نوری که از سمت شرکت ارائه دهنده اینترنت ارائه شده است، متصل می‌شود. یک روتر وایرلس نیز حالا به این مودم متصل شده و این سیگنال اینترنت را از مودم دریافت می‌کند، سپس آن را با استفاده از پروتکل‌های بی سیم مانند استانداردهای 802.11 منتشر می‌کند.
شبکه‌های اداری مقداری پیچیده‌تر هستند. به این ترتیب که در این شبکه‌ها، اکسس پوینت‌ها (Access Point) بر روی سقف نصب شده و هرکدام سیگنال وایرلسی را در محدوده اطراف خود منتشر می‌کنند. برای دفاتر اداری بزرگ به چندین اکسس پوینت نیاز خواهد بود که هر کدام از آن‌ها به شبکه اصلی دفتر بوسیله یک کابل متصل هستند.

وایرلس MAN

شبکه‌های بی سیم محلی متروپولین یا همان Wireless Metropolitan Area Networks، معمولا در شهرهای سرتاسر جهان نصب می‌شوند تا برای افرادی که در خارج از خانه و دفاتر هستند، دسترسی اینترنت ایجاد نماید. این شبکه‌ها به نسبت شبکه خانگی و اداری محدوده بیشتری را پوشش می‌دهند اما در جزییات اساسی شبیه به یکدیگرند.
اکسس پوینت‌ها در این شبکه در سمت بیرونی ساختمان‌ها یا تیرهای تلفن در محدوده‌های پوشش دهی نصب می‌شوند و این نقاط دسترسی نیز از طریق کابل به اینترنت دسترسی دارند و آن را بوسیله سیگنال بی سیم در اطراف خود منتشر می‌کنند. به این ترتیب کاربران به نزدیک اکسس پوینت متصل شده و به اینترنت دست پیدا می‌کنند.

وایرلس PAN

شبکه بی سیم شخصی محلی یا همان Wireless Personal Area Network محدوده بسیار کمی را پوشش می‌دهند که نهایتا به 100 متر می‌رسد و در بیشتر مواقع از پروتکل‌هایی مانند بلوتوث و یا Zigbee استفاده می‌کند. همانطور که می‌دانید بلوتوث به شما اجازه برقراری تماس بی سیم را با استفاده از هندزفری‌های بلوتوثی می‌دهد. Zigbee نیز برای متصل کردن ایستگاه‌های اینترنت اشیا به کار می‌رود و فناوری مادون قرمز نیز محدوده بسیاری در راستای یک خط دارد مانند ریموت کنترل تلویزیون.
توسعه دهندگان وایرلس به طور پیوسته‌ای در حال ارتقای فناوری ارسال سیگنال بی سیم به کاربران هستند. این پیشرفت‌ها باعث می‌شود که حجم داده‌ ارسالی و همچنین محدوده پوشش دهی آن‌ها به طرز قابل توجهی افزایش یابد.

وایرلس WAN

این شبکه‌ها از فناوری سلولی برای ایجاد کردن دسترسی اینترنت در خارج محدوده LAN و MAN کاربرد دارند. شبکه WAN کاربران را قادر می‌سازد که بوسیله گوشی همراه خود تماس تلفنی را با یک گوشی همراه دیگر یا یک خط ثابت تلفن برقرار کنند. همچنین می‌توانند از طریق این شبکه از وبسایت‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف مبتنی بر وب نیز استفاده نمایند.
دکل مخابراتی که معمولا در جای جای شهر می‌بینید از تجهیزات این نوع شبکه هستند. یک کاربر به نزدیکترین دکل متصل شده که آن دکل نیز یا به یک اینترنت کابلی متصل شده است و یا آن هم به صورت بی سیم دریافت کننده سیگنال‌های اینترنت می‌باشد.

وای فای چیست؟

حالا که به طور کامل درباره وایرلس صحبت کردیم، برای اینکه سراغ تفاوت مودم وایرلس با وای فای برویم، نیاز است که به همین شکل به وای فای چیست هم بپردازیم تا در انتها مقایسه این دو با یکدیگر راحت‌تر شود.

احتمال اینکه این روزها اسم وای فای را نشنیده باشید، عملا غیرممکن است. حتی بسیاری از افراد مسن که تا سال‌ها با تکنولوژی بیگانه بوده‌اند، اولین کاری که وقتی به خانه یا محل کار می‌رسند انجام می‌دهند، چک کردن اتصال وای فای گوشیشان است! یعنی به قدری حضور این وای فای در زندگی ما تاثیرگذار شده است که بدون آن شاید گذراندن یک روز معمولی برای خیلی‌ها ممکن نباشد!

وای فای – WiFi که مخفف Wireless Fidelity و به معنای وفاداری بسی‌سیم است، برای اولین بار حدود سال 1997 به کاربران ارائه شد و از آن زمان تقریبا در هر دستگاه دیجیتالی که تولید می‌شود، تحت استانداردهای مختلف تعبیه شده است.

نکته مهمی که اینجا وجود دارد این است که وای فای همان شبکه وایرلس محلی یا WLAN است.

پس اینجا به تفاوت مودم WIFI و wireless به نحوی اشاره کردیم اما باز هم برای اشاره و بررسی مستقیم فرق مودم وای فای و وایرلس باید وای فای را بیشتر بشناسیم.

بیشتر بخوانید: تفاوت مودم و روتر چیست؟

تجهیزات وای فای

مانند وایرلس که به تجهیزات آن اشاره نمودیم، برای وای فای نیز همان راه را در پیش می‌گیریم. اگر چه برای بسیاری از کسانی که این مقاله را مطالعه می‌کنند، آگاهی از تجهیزات وای فای کار سختی نیست، چون احتمالا همین حالا نیز بوسیله وای فای توانستید به این مقاله دسترسی پیدا کنید؛ اما بهتر است با هم یکبار دیگر بررسی کنیم تا ببینیم تجهیزاتی که وای فای دارند کدامند.
گوشی‌های موبایل معروف ترین تجهیزاتی هستند که از وای فای بهره می‌برند. بعد از گوشی‌های موبایل، این روترها و مودم -روترها هستند که با داشتن وای فای اتصال اینترنت بی سیم را فراهم می‌نمایند. در ادامه نیز می‌توان به کنسول‌های بازی، تبلت‌ها، لپ تاپ‌ها، کامپیوترها، پرینترها، دانگل‌ها و … اشاره نمود که هر کدام دارای وای فای با استاندارد مشخص هستند.
پس در این قسمت از مقاله تفاوت مودم WIFI و wireless به تجهیزات وای فای دار اشاره کردیم و دیدیم که از بیشتر این وسایل در زندگی رومزه خود استفاده می‌کنیم و به طور کلی با وای فای آشنا هستیم.

دانگل وای فای چیست؟

برای اتصال به اینترنت به صورت بی سیم و با استفاده از وای فای به طور کلی در دو شرایط مختلف قرار خواهید گرفت؛ اولی اینکه دستگاه شما به طور اینترنال یا داخلی دارای وای فای یا کارت شبکه وایرلس است که به شما اجازه برقراری اتصال بی سیم را می‌دهد که معمولا همه لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها و … دارای این ویژگی هستند.
اما در حالت دوم بسیاری از کامپیوترهای دسکتاپ فاقد این ویژگی هستند. به همین خاطر یا باید از اتصال باسیم استفاده کنند یا اینکه کارت شبکه وایرلس داخلی نصب کنند. اما راه سوم و بسیار ساده و کم هزینه‌ای نیز وجود دارد و آن استفاده از دانگل وای فای است.

این محصول که با نام کارت شبکه بی سیم اکسترنال نیز شناخته می‌شود، به پورت USB کامپیوتر شما متصل شده و به سادگی هر چه تمام به شما اجازه برقراری اتصال بی سیم را از طریق وای فای می‌دهد.
دانگل وای فای از نظر ابعادی بسیار کوچک و حمل و نقل آن نیز آسان می‌باشد. با همین ابعاد کوچک با پشتیبانی از جدیدترین استانداردهای وای فای و رمزنگاری‌ها دارای کارایی بسیار بالایی می‌باشد که استفاده از آن نیز نیاز به تخصص خاصی ندارد. دانگل‌های وای فای معمولا در فرکانس 2.4 گیگاهرتز کارکرد دارند و رابط آن‌ها می‌تواند USB 2.0 یا Usb 3.0 باشد.

مودم روتر وای فای چیست؟

در ادامه بحث فرق مودم وای فای و وایرلس به اینجا رسیدیم که ببینیم مودم روتر وای فای چیست و چه تفاوتی با روتر و چه تفاوتی با مودم دارد.
شما وقتی یک مودم تهیه می‌کنید، چه مودم ADSL و چه مودم سیمکارت خور و …، معمولا تنها هدفی که دارید این است که به اینترنت دست پیدا کنید و بیشتر سراغ ویژگی‌هایی مانند اینکه تا چه سرعتی را پشتیبانی می‌کند، چند پورت شبکه دارد و … می‌روید، چون از وجود وای فای در آن مودم اطمینان دارید. اما نکته اصلی همینجاست که آن دستگاهی که شما تهیه کرده‌اید، مودم نیست؛ بلکه یک مودم – روتر است!
بیایید کمی حرفه‌ای تر و تخصصی تر به این موضوع نگاه کنیم. وظیفه یک مودم – فارغ از فناوری پشتیبانی شده توسط آن – برقراری اتصال اینترنت در داخل خودش است نه برای کاربر! یعنی که یک مودم به معنای کلاسیک خودش، اینترنت را فراهم می‌کند. مانند کارخانه‌ای که محصولی را تولید می‌کند و جلوی درب کارخانه می‌چیند. ولی هنوز هیچ مشتری یا کاربری به آن محصول و اینترنت دست پیدا نکرده است.
پس چگونه است که شما به تصور خود با “مودم” از طریق سیم یا بی سیم به اینترنت دست پیدا می‌کنید؟ نکته اینجاست که نقش اصلی تقسیم اتصال اینترنت با روتر است.

باز هم به معنای کلاسیک، روتر به مودم متصل شده و اتصال اینترنت آن را برای دستگاه‌های مختلف پخش می‌کند. مانند سیستم لوجستیکی که محصولات یک کارخانه را بدست مشتریان می‌رساند.
وقتی ما از یک مودم -روتر صحبت می‌کنیم یعنی دستگاهی که به طور کلی در قالب یک دستگاه می‌تواند هم اتصال اینترنت را برقرار نماید و هم آن را منتشر نماید. مانند کارخانه‌ای که دارای لوجستیک داخلی است. به این ترتیب مودم روتر وای فای یعنی دستگاهی که می‌تواند اتصال اینترنت را به صورت بی سیم بین دستگاه‌های مختلف پخش نماید.
این روزها عملا چیزی به مودم وجود ندارد یا بسیار کم است و اکثر دستگاه‌هایی که از آن‌ها به عنوان مودم یاد می‌شود در واقع مودم – روتر هستند.

انواع استانداردهای وای فای

در این بخش قبل از اینکه نهایتا به تفاوت مودم وایرلس با وای فای بپردازیم، می‌خواهیم یکی از اصلی ترین ویژگی‌های یک وای فای یعنی استاندارد آن را بررسی کنیم.
به طور کلی 6 استاندارد وای فای داریم. هر کدام از این استانداردها در پی یکدیگر آمدند تا ضعف‌های قبلی را پوشانده و شاخصه‌های آن را ارتقا دهند. در ابتدا و در سال 1999 از دو استاندارد 802.11a و 802.11b رونمایی شد.

استاندارد b از سرعت انتقال 11 مگابیت بر ثانیه‌ای و فرکانس 2.4 گیگاهرتز و استاندارد a از سرعت انتقال 54 مگابیت بر ثانیه‌ای و فرکانس 5 گیگاهرتز پشتیبانی می‌کرد.

در ادامه و در سال 2003 از استاندارد 802.11g رونمایی شد که از فرکانس 2.4 گیگاهرتز و همچنین سرعت انتقال 54 مگابیت بر ثانیه پشتیبانی می‌کرد. سپس در سال 2009 و 2014 نوبت به دو استاندارد 802.11n و 802.11ac رسید. که هر دو در دو فرکانس 2.4 و 5 گیگاهرتز عملکرد داشتند و استاندارد n از حداکثر سرعت انتقال 600 مگابیت بر ثانیه‌ای و استاندارد ac از حداکثر سرعت 1.3 گیگابیت بر ثانیه‌ای پشتیبانی می‌کرد.
در نهایت نیز در سال 2019 از استاندارد 802.11ax رونمایی شد که مانند دو استاندارد قبلی از هر دو فرکانس مرسوم پشتیبانی می‌کرد و توانایی انتقال داده را تا سرعت 12 گیگابیت بر ثانیه داشت. این استاندارد به Wi-Fi 6 هم معروف است.
در بیشتر مودم -روترهای امروزی در مدل‌های میان رده معمولا از استانداردهای 802.11b/g/n پشتیبانی می‌شود و در مدل‌های بالاتر استاندارد وای فای 6 نیز وجود دارد. باید به این نکته اشاره کرد این استاندارد به سرعت اینترنت شما ربطی ندارد و صرفا میزان توانایی جابجایی اطلاعات را توسط وای فای نشان می‌دهد.

تفاوت مودم وایرلس با وای فای چیست؟

خب اگر تا به اینجای کار مقاله را مطالعه کرده باشید، متوجه شده‌اید که این دو با یکدیگر چه فرقی دارند. وایرلس یک عبارتی کلی است که به تمام ارتباطات بی سیم اطلاق می‌شود مانند ارتباط رادیویی، بلوتوثی و … و وای فای به عنوان یکی از انواع اتصالات وایرلس می‌تواند بین دستگاه‌های مختلف ارتباط برقرار کند و دسترسی‌های مختلفی برای آن ایجاد نماید.

پس می‌توان گفت که

که به خاطر کاربرد بیشتر آن در زندگی رومزه ما، استانداردهای به روزتری نسبت به سایر اتصالات وایرلس مانند بلوتوث، مادون قرمز و … دارد. به همین سادگی متوجه شدیم که تفاوت مودم وایرلس با وای فای چیست.

وای فای بهتر است یا وایرلس؟

تا اینجای کار با بررسی همه جانبه خواستیم به سوال تفاوت مودم وایرلس با وای فای چیست بپردازیم. اما سوالی که ممکن است پیش بیاید این است که کدام یک بهتر است؟ آیا اصلا طرح چنین سوالی صحیح است و می‌توان بین این دو برتری و ضعفی یافت؟

شاید به طور کلی نتوانیم بین وای فای و وایرلس تفاوتی قائل شویم. چون هر دو از یک جنس هستند و کار آن‌ها برقراری ارتباط بی‌سیم است. اما از بعضی جهات و از یک نگاه بسیار کلی شاید بتوان تفاوت‌هایی را پیدا کرد.

تجهیزات وایرلس عموما باید برای این که کارکرد داشته باشند به برق شهری متصل شوند اما بسیاری از مدل‌های تجهیزات وای فای دار نیازی به برق مستقیم شهری ندارند چون دارای باتری هستند و نیروی لازم خود را از آن تامین می‌کنند مانند بسیاری از مودم‌های سیمکارت خور پرتابل که می‌توان از آن‌ها در مکان‌هایی که آنتن دهی شبکه سلولی وجود داشته باشد استفاده نمود.

اما از این منظر باید به این نکته هم اشاره کرد که به طور کلی وایرلس دارای محدوده پوشش دهی بسیار بیشتری نسبت به وای فای است. به خصوص در شبکه‌های MAN که برای دسترس مردم بیرون از خانه از آن استفاده می‌شود، محدوده پوشش دهی تا چند صد متر هم می‌رسد این در حالی است که وای فای در خوش بینانه ترین حالت تا حدود 20 تا 30 متر را آن هم بدون مانع پوشش می‌دهد و وجود هر مانعی باعث کاهش این مقدار می‌شود.

اما ویژگی اصلی وای فای این است که بسیاری از برندها، تمام توان خود را بر گسترش این فناوری گذاشته‌اند به همین خاطر حتی برای ضعفی مانند کاهش پوشش دهی، قطعاتی به نام گسترش دهنده یا مش وای فای اختراع شده است که حتی این مشکل را نیز با کمترین هزینه برطرف نموده است.

جمع بندی

در این مقاله سعی کردیم به اینکه تفاوت مودم وایرلس با وای فای چیست بپردازیم. در نهایت مشخص شد که این دو در نگاه کلی شباهت‌های بسیاری دارند اما در بعضی نکات و چشم اندازهای پیش رویشان می‌توانند متفاوت باشند.

به همین خاطر است که وقتی از فرق مودم وای فای و وایرلس پرسیده می‌شود، باید به این نکته توجه داشت که هر دو از یک جنس هستند و مزایا و معایب خاص خود را دارند.